W Polsce posiadanie własnego stawu na działce może przynieść wiele korzyści, zarówno ekologicznych, jak i użytkowych. Jednakże, decyzja o wykopaniu stawu nie jest tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Istnieją różne przepisy prawne regulujące możliwość wykopania stawu, które mają na celu ochronę środowiska oraz utrzymanie odpowiednich warunków gospodarki wodnej. W artykule przyjrzymy się, czy prawo w Polsce pozwala na wykopanie stawu na prywatnej działce, jakie formalności trzeba spełnić, oraz jakie korzyści wynikają z posiadania takiego zbiornika wodnego.
Przepisy regulujące budowę stawów
W Polsce kwestie związane z budową stawów są regulowane przez kilka aktów prawnych. Kluczowymi z nich są:
- Prawo wodne – ustawa z dnia 20 lipca 2017 roku (Dz.U. 2017 poz. 1566), która reguluje kwestie związane z gospodarowaniem wodami i ochroną zasobów wodnych.
- Prawo budowlane – ustawa z dnia 7 lipca 1994 roku (Dz.U. 1994 nr 89 poz. 414), która odnosi się do procesów budowlanych, w tym również do budowy obiektów wodnych.
- Ustawa o ochronie środowiska – która określa zasady ochrony zasobów naturalnych, w tym wód powierzchniowych i gruntowych.
- Ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych – w przypadku, gdy budowa stawu miałaby miejsce na terenach rolnych.
Kiedy można wykopać staw bez pozwolenia?
Prawo wodne przewiduje pewne wyjątki, które pozwalają na budowę stawu bez konieczności uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Zgodnie z art. 395 ust. 1 Prawa wodnego, budowa stawu o powierzchni do 1000 m² i głębokości nie większej niż 3 metry na terenie rolnym lub na działce przeznaczonej pod stawy rybne nie wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Oznacza to, że właściciele niewielkich działek mogą wykopać staw bez konieczności przechodzenia przez skomplikowane procedury administracyjne, o ile spełnione są te warunki.
Ważne jest jednak, aby:
- staw nie naruszał stosunków wodnych na sąsiednich działkach,
- staw nie znajdował się na terenach chronionych, takich jak parki narodowe, obszary Natura 2000 czy rezerwaty przyrody,
- budowa stawu nie miała negatywnego wpływu na środowisko naturalne.
Kiedy wymagane jest pozwolenie wodnoprawne?
W przypadku stawów o większej powierzchni lub głębokości, a także tych, które mogą wpływać na stosunki wodne (np. w pobliżu cieków wodnych, zbiorników naturalnych czy na terenach zmeliorowanych), konieczne jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. Aby uzyskać takie pozwolenie, należy przejść przez kilka kroków administracyjnych.
Procedura uzyskania pozwolenia wodnoprawnego:
- Złożenie wniosku o wydanie pozwolenia wodnoprawnego do właściwego organu – najczęściej jest to starostwo powiatowe, ale w przypadku większych inwestycji może być to regionalny zarząd gospodarki wodnej (Wody Polskie).
- Dołączenie dokumentacji technicznej – do wniosku należy dołączyć projekt stawu, który obejmuje m.in. plan zagospodarowania terenu, mapę sytuacyjną oraz szczegółowy opis inwestycji.
- Przeprowadzenie oceny oddziaływania na środowisko – jeśli staw znajduje się na terenie objętym ochroną środowiskową lub jest to większa inwestycja, konieczne może być przeprowadzenie analizy wpływu na środowisko.
- Uzyskanie opinii urzędu gminy – w niektórych przypadkach potrzebna będzie także opinia gminy, szczególnie jeśli staw wpływa na miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.
- Złożenie wniosku o pozwolenie na budowę – w przypadku, gdy staw ma znaczną powierzchnię lub głębokość, konieczne może być również uzyskanie pozwolenia na budowę.
Cały proces może potrwać od kilku miesięcy do nawet roku, w zależności od skomplikowania projektu oraz wymagań administracyjnych.
Korzyści z posiadania stawu na własnej działce
Posiadanie własnego stawu na działce może przynieść wiele korzyści, zarówno ekologicznych, jak i użytkowych. Do najważniejszych należą:
- Ekologiczne korzyści – Staw może stać się siedliskiem dla wielu gatunków roślin i zwierząt, tworząc mikroekosystem, który przyczynia się do zachowania bioróżnorodności. W szczególności na terenach rolniczych, stawy mogą służyć jako miejsce życia dla ptaków, płazów czy owadów wodnych.
- Retencja wody – Staw pełni funkcję zbiornika retencyjnego, który może zatrzymywać wodę opadową, co jest szczególnie korzystne w obliczu zmieniającego się klimatu i coraz częstszych okresów suszy. Taki zbiornik pozwala na zatrzymanie wody na dłużej, co z kolei może przyczynić się do nawilżenia gleby w okolicy.
- Walory estetyczne i rekreacyjne – Staw może być atrakcyjnym elementem krajobrazu, zwiększając walory estetyczne działki. Wiele osób decyduje się na założenie stawu w celach rekreacyjnych, np. jako miejsce do kąpieli, łowienia ryb czy wypoczynku na świeżym powietrzu.
- Wzrost wartości nieruchomości – Posiadanie stawu może znacząco podnieść wartość działki. Potencjalni nabywcy często doceniają tereny z dostępem do wody, co może być istotnym czynnikiem przy sprzedaży nieruchomości.
- Hodowla ryb – Właściciele stawów mogą prowadzić małą hodowlę ryb na własne potrzeby, co może być zarówno hobby, jak i formą samowystarczalności.
Gdzie załatwiać formalności?
W zależności od wielkości stawu oraz specyfiki działki, formalności związane z jego budową załatwiane są w różnych instytucjach. Najczęściej proces wygląda następująco:
- Starostwo powiatowe – w przypadku małych stawów, starostwo powiatowe jest głównym organem odpowiedzialnym za wydawanie decyzji związanych z gospodarką wodną.
- Wody Polskie – dla większych inwestycji, szczególnie w przypadku stawów, które mogą wpłynąć na stosunki wodne w okolicy, konieczne może być uzyskanie zgody od Wód Polskich.
- Urząd gminy – każda inwestycja musi być zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, dlatego warto skonsultować się z urzędem gminy, aby upewnić się, że budowa stawu jest dopuszczalna na danym terenie.
Podsumowanie
Budowa stawu na własnej działce jest jak najbardziej możliwa, jednak wymaga spełnienia szeregu warunków prawnych i administracyjnych. W zależności od wielkości planowanego zbiornika wodnego, procedury mogą być bardziej lub mniej skomplikowane. Niezależnie od formalności, posiadanie własnego stawu niesie za sobą liczne korzyści, zarówno dla właściciela, jak i dla środowiska.
Materiał przygotowany przez redakcję Beldom.pl
